صنعت حمل و نقل را می توان یکی از ارکان پیشرفت هر کشوری دانست. چرا که جابحایی منظم، به موقع، سریع و با امنیت بالای کالاهای تجاری، کشاورزی و دارویی می تواند نظم اقتصادی و در نتیجه رفاه را به جامعه هدیه کند. یکی از مسیرها و روش های حمل و نقل و ترابری زمینی و با استفاده از قطار و یا ماشین های باربری می باشد. در نوشته پیش رو ضمن توضیح در مورد حمل و نقل و اهمیت آن در جامعه امروزی، به بررسی ابعاد ماشین باربری به عنوان یک وسیله حمل و نقل در بخش جابجایی زمینی می پردازیم.
حمل و نقل و باربری به چه معنی است؟
هر گونه جابجایی توسط وسایل مخصوص حمل و نقل را باربری می گویند. این وسیله می تواند یک سبد مخصوص حمل کالا در یک فروشگاه باشد. یک فرغون یا گاری در کارگاه و یا وسیله نقیله(موتور، وانت، کامیون، قطار، کشتی و هواپیما) باشد. در کل به این صنعت و قوانین آن نیز صنعت حمل و نقل می گویند که قوانین خاص خود را دارد.
باربری زمینی
در صنعت حمل و نقل یکی از روش های باربری نوع زمینی می باشد. می توان به عنوان اصلی ترین نوع نیز نام برد. باربری زمینی گسترده در کنار جاده های ایمن نشان دهنده پیشرفت یک کشور می باشد و کارشناسان اقتصادی نقشی اساسی برای آن قائلند. حمل و نقل و باربری زمینی با توجه به ابعاد ماشین باربری به دوصورت انجام می پذیرد:
حمل و نقل ریلی
منظور از حمل ونقل ریلی جابجایی کالا توسط خطوط راه آهن می باشد که متاسفانه دارای محدویت نیز می باشد. بدین معنی که استفاده از خدمات ریلی تا جایی امکان پذیر می باشد که ریل راه آهن وجود داشته باشد.
حمل و نقل جاده ای
حمل و نقل جاده ای از بهترین و بزرگترین سیستم های جابجایی کالا در سرتاسر دنیا شناخته می شود. بدین معنی که به عنوان روشی در باربری که تا دورترین نقاط را پوشش می دهد شناخته می شود. حمل و نقل جاده ای توسط وانت بار تهران، نیسان بار شهرستان، کامیونت، کامیون و یدک کش(تریلر) صورت می گیرد که به تناسب نیاز در اندازه های مختلف با کارایی های خاص فعالیت می کنند. در این جا است که سخن از ابعاد ماشین باربری اهمیت پیدا می کند.
انواع ماشین های باربری
همانگونه که گفتیم در صنعت حمل و نقل جاده ای از وسایل نقلیه مختلفی استفاده می شود که در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
وانت بار شهرستان و تهران
از این وسیله نقلیه برای جابجایی و حمل بار در سطح شهر و در بعضی موارد بین شهری نیز استفاده می شود. از وانت برای حمل بارهای سبک معمولا زیر ۱۵۰۰ کیلوگرم استفاده می شود. وانت بارها حجم بارگیری شان متفاوت بوده و تا وزن ۲۵۰۰ کیلو را نیز می توانند جابجا کنند.
کامیونت
از کامیونت نیز بیشتر برای جابجایی و حمل کالا در درون شهر و حومه استفاده می گردد. معمولا این کامیونت ها تا وزن ۳۵۰۰ کیلوگرم رامی توانند جابحا کنند.
باربری کامیون
کامیون ها بیشتر برای حمل بار بین شهری استفاده می گردند. و در ابعاد ماشین باربری مختلف با قدرت حمل بالا استفاده می شوند. از کامیون ها برای حمل و جابجایی کالاهای تجاری و مواد معدنی مانند سنگ و ماسه نیز استفاده می گردد
یدک کش (تریلر)
این نوع وسایل نقلیه نیز برای حابجایی کالا با وزن و یا حجم زیاد می باشد.
ابعاد ماشین باربری
ماشین باربری در اندازه ها و جهت کاربری های مختلف استفاده می شود. به خاطر همین ابعاد آنها نیز متفاوت می باشد که عبارتند از:
نیسان وانت
یکی از خوروهای سبک باربری که در دهه های گذشته مورد استفاده قرار گرفته و طرفداران زیادی نیز دارد نیسان وانت می باشد. از این وانت بیشتر برای حمل محصولات کشاورزی، لوازم خانگی و برخی جابجایی های سطح شهر و حومه استفاده می گردد. در مورد ابعاد این خودرو بایستی بگوییم حداکثر ارتفاع این خودرو ۲ متر و پهنای ۱/۶می باشد. این خودرو از سوخت بنزین استفاده می کند و تحمل وزن بار تا ۲ تن را دارد. البته مقدار وزن بار بستگی به نوع اتاق و نوع بار نیز دارد.
ابعاد ماشین باربری کامیون خاور
این نوع کامیون از نوع کامیونت های سبک محسوب شده و بیشتر برای حمل بار در سطح شهر مورد استفاده قرار می گیرد. کامیون خاور در سه نوع است.
مسقف برای حمل بارهای حجیم با وزن کم مانند یونولیت های سقف سبک، لوازم منزل و موارد دیگر استفاده می گردد. ابعاد این مدل از کامیون خاور حداکثر ارتفاع بین ۴/۵الی۵/۸ متر پهنا بین ۲ الی۲/۳متر می باشد. کامیون خاور حداکثر ۳ تن بار رامی تواند حابجا کند.
خاور اتاق بزرگ ویژه حمل کالاهای تجاری با وزن سبک می باشند. این مدل از خاور موتور قوی تری داشته و تا وزن ۴ تن را می تواند جابجا کند. از این مدل خاور برای ساخت کمپرسی نیز استفاده می گردد. ابعاد ماشین باربری این مدل خاور نیز از لحاظ ارتفاع بین ۴/۵ الی ۵/۹ متر بوده و عرض آن بین ۲ الی ۲/۲ متر می باشد.
در مورد کامیونت خاور بایستی گفت نوع جدید آن بنام خاور بادسان دارای موتور قوی تری بوده و توانایی حمل بار تا وزن ۵/۵ تن را نیز دارد. ابعاد این مدل خاور ارتفاع ۴/۵ متر و پهنا ۲/۲ می باشد. این مدل خاور در اصطلاح بنام خاور ۹۱۱ شناخته می شود.
ابعاد ماشین باربری کامیون بزرگ تک محور
این نوع کامیون بزرگ بوده و ویژه حمل و نقل برون شهری برای فاصله های طولانی می باشد. کامیون تک محور دارای چهار چرخ در قسمت عقب و دو چرخ جلو می باشد. اتاق این کامیون تلیقی از چوب و فلز می باشد. مقدار وزن مجاز بار برای این کامیون حداکثر دوازده تن است. از لحاظ ابعاد حداکثر ارتفاع ۵/۹ متر می باشد. از لحاظ پهنا(عرض) نیز حداکثر ۲/۲۵ متر می باشد. بخاطر اندازه بزرگ و خطرات احتمالی عبور و مرور این کامیون در سطح شهر ممنوع بوده و مجاز به تردد در شهر از ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح هستند.
کامیون دومحور
این نوع کامیون نیز مخصوص حمل بار برون شهری و فاصله های طولانی می باشد. این کامیون نیز بخاطر ابعاد ماشین باربری بزرگ مجوز ورود و فعالیت داخل شهر را ندارند. این کامیون دارای دو محور در عقب (هشت چرخ) و یک محور در جلو می باشد. حداکثر ارتفاع مجاز کامیون جفت محور بین ۶/۷ الی ۷ متر برای ارتفاع و
۲/۳۶ الی ۲/۴۵ برای (عرض) پهنای آن می باشد. از لحاظ حداکثر وزن بار قابل حمل با این کامیون میزان استاندارد ۱۵ تن در نظر گرفته شده است.
ابعاد ماشین باربری کامیون یدک کش(تریلی)
این مدل از کامیون ها نیز در ابعاد بزرگ و ویژه حمل کالاهای تجاری و بارهای خاص می باشد. تریلر ها نیز در سه مدل مسقف، کمپرسی کانتینری، و کف ساده تولید و در حال حمل و نقل بین جاده ای می باشند. هر کدام از این نوع تریلر ها ابعاد و کارایی های خود را دارد. حداکثر ارتفاع برای تریلی ها بین ۱۲/۲ الی ۱۳/۶ متر می باشد. پهنای۲/۵ متر برای این مدل خوروهای باربری در نظر گرفته شده است. حداکثر وزن مجاز در نظر گرفته شده برای این خودروها نیز ۲۲ تن می باشد.
سخن آخر
ابعاد ماشین باربری با توجه به مدل های مختلف آن متغیر است. این نوع خودروها امروزه با قدرت تر و موتورهای قویتری ساخته می شوند. برخی از این مدل خودروها دارای قدرت زیاد و ویژه حمل بارهای های سنگین و قطعات کارخانه جات و صنعتی می باشند که حمل و عبور و مرور آن نیاز به مجوزهای خاص خود دارد.
